Vai trò, ý nghĩa của xét nghiệm NSE là gì?

 Khi nhắc đến xét nghiệm ung thư phổi tế bào nhỏ, cái tên NSE (Neuron Specific Enolase) chắc chắn không còn xa lạ với giới chuyên môn và những người từng tìm hiểu về ung thư. Đây là một xét nghiệm sinh học có giá trị trong việc hỗ trợ chẩn đoán, theo dõi hiệu quả điều trị cũng như phát hiện tái phát ung thư phổi tế bào nhỏ hoặc u nguyên bào thần kinh.

NSE là gì?

NSE (Neuron Specific Enolase) là một loại enzyme tham gia vào quá trình chuyển hóa glucose – cụ thể là xúc tác phản ứng tạo ra phosphoenolpyruvate. Enzyme này tồn tại dưới dạng dimer và có thời gian bán hủy khoảng 24 giờ trong dịch cơ thể.

Điều đặc biệt là NSE được xem như một dấu ấn sinh học (marker) đặc hiệu cho ung thư phổi tế bào nhỏ và u nguyên bào thần kinh. Ở người khỏe mạnh, mức NSE trong máu hay dịch não tủy nằm trong giới hạn bình thường, tùy theo độ tuổi:

  • Người lớn: ≤ 15 ng/mL
  • Trẻ dưới 1 tuổi: ≤ 25 ng/mL
  • Trẻ từ 1–5 tuổi: ≤ 20 ng/mL
  • Trẻ 6–8 tuổi: ≤ 18 ng/mL
  • Dịch não tủy: 0 – 3,7 ng/mL

Xét nghiệm NSE có tác dụng gì?

Xét nghiệm NSE thường được chỉ định để:

  • Hỗ trợ chẩn đoán và phân biệt ung thư phổi tế bào nhỏ với các loại ung thư phổi khác.
  • Theo dõi quá trình điều trị: đánh giá hiệu quả sau hóa trị, phát hiện tái phát.
  • Tiên lượng bệnh trong trường hợp u nguyên bào thần kinh hoặc ung thư lan rộng.
  • Với những bệnh lý nêu trên, NSE là dấu ấn đáng tin cậy để theo dõi diễn tiến bệnh một cách khách quan.

Quy trình xét nghiệm NSE và cách phân tích kết quả


Quy trình xét nghiệm NSE

Tại các cơ sở y tế hoặc trung tâm xét nghiệm chuyên sâu, xét nghiệm NSE được thực hiện theo trình tự:

Bước 1: Đăng ký và tiếp nhận

Người bệnh có thể đăng ký trực tiếp hoặc đặt lịch từ xa. Một số bệnh viện hiện đại như MEDLATEC còn triển khai dịch vụ lấy mẫu tại nhà, thuận tiện và tiết kiệm thời gian.

Bước 2: Lấy mẫu bệnh phẩm

  • Lấy khoảng 3ml máu vào ống chuyên dụng.
  • Mẫu cần được ly tâm trong vòng 1 giờ để tách huyết thanh, tránh vỡ hồng cầu.
  • Bảo quản mẫu trong điều kiện 2–8°C và phân tích trong vòng 24 giờ để đảm bảo độ chính xác.

Bước 3: Phân tích mẫu

Xét nghiệm được thực hiện trên các hệ thống máy phân tích tự động, kiểm tra theo chuẩn nội kiểm chất lượng.

Mỗi mẫu đều được đối chiếu với các ngưỡng kiểm soát trước khi phân tích chính thức.

Cách đọc và hiểu kết quả xét nghiệm NSE

Với bệnh ung thư phổi tế bào nhỏ:

  • Nếu NSE tăng tạm thời sau hóa trị (trong 24–72 giờ), có thể là do khối u đang bị phân hủy. Sau đó, chỉ số này sẽ giảm nếu điều trị hiệu quả.
  • Nếu bệnh tái phát, mức NSE sẽ tăng trở lại.
  • NSE không có giá trị rõ rệt trong các trường hợp ung thư phổi không tế bào nhỏ

Với u nguyên bào thần kinh:

  • NSE thường tăng đáng kể.
  • Có thể kết hợp đo thêm LDH, Ferritin (huyết thanh) và VMA (nước tiểu) để tăng độ chính xác trong chẩn đoán.

Những yếu tố có thể làm sai lệch kết quả xét nghiệm NSE


Một số yếu tố ngoài bệnh lý chính có thể ảnh hưởng đến kết quả NSE:

  • Tình trạng bệnh lý khác: nhiễm trùng nặng, viêm phổi, chấn thương đầu, các bệnh lý thần kinh cấp tính hoặc mạn tính.
  • Lỗi kỹ thuật lấy mẫu: máu để quá lâu, vỡ hồng cầu, bảo quản sai nhiệt độ.
  • Sử dụng thuốc: đặc biệt là thuốc ức chế bơm proton (như omeprazol) có thể làm tăng NSE giả.

Do đó, để đảm bảo kết quả chính xác, cần tuân thủ nghiêm ngặt kỹ thuật lấy và xử lý mẫu, đồng thời bác sĩ cần đánh giá kết quả NSE trong bối cảnh lâm sàng cụ thể.

Kết luận

Xét nghiệm NSE đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chẩn đoán, theo dõi điều trị và phát hiện tái phát ung thư phổi tế bào nhỏ cũng như u nguyên bào thần kinh. Tuy nhiên, kết quả NSE có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, vì vậy xét nghiệm này không nên dùng để sàng lọc ung thư trong cộng đồng, mà chỉ nên thực hiện khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.

Nếu bạn đang tìm hiểu về dấu ấn ung thư hoặc cần thực hiện xét nghiệm NSE, hãy lựa chọn các trung tâm xét nghiệm uy tín, có trang thiết bị hiện đại và đội ngũ chuyên môn cao để đảm bảo kết quả chính xác nhất.

Đọc thêm:

Quy trình vận hành máy xét nghiệm máu lắng chi tiết từ kỹ thuật viên

Chỉ số AFP trong máu là gì và ý nghĩa

Chỉ số MCH trong máu là gì? MCH bao nhiêu là bình thường?

Xét nghiệm máu có thai được thực hiện như thế nào?

Viêm khớp: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả






Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

4 Chỉ số xét nghiệm máu phát hiện ung thư mà ai cũng nên biết

Hình ảnh
Thông qua chỉ số xét nghiệm máu phát hiện ung thu mà các bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân làm một số phương pháp để có thể tìm ra cách giải quyết từ sớm. Từ đó đưa ra được những pháp đồ điều trị nhanh chóng, kịp thời nhằm hạn chế nguy cơ xấu, nâng cao chất lượng cuộc sống. Có nên tầm soát ung thư không? Để trả lời cho câu hỏi này bạn cần hiểu rõ hơn về những kiến thức cơ bản của việc tầm soát ung thư: - Có rất nhiều người được chuẩn đoán ung thư khi quá muộn, ở thời điểm này những triệu chứng của bệnh đã có biểu hiện khá nghiêm trọng, các tế bào ung thư đã lan rộng sang những cơ quan khác trong cơ thể. Do đó mà hiệu quả điều trị không còn hiệu quả nữa, gần như không có khả năng cứu chữa. Mục đích điều trị ở giai đoạn này sẽ giúp cho thuyên giảm các triệu chứng, kéo dài sự sống cho bệnh nhân. Dù không phải là căn cứ duy nhất để có thể xác định về bệnh nhưng những chỉ số tầm soát ung thư lại là một gợi ý vô cùng quan trọng giúp bác sĩ có thể đưa ra những hướng tiếp theo về tình trạng sức khỏ...
Đọc thêm

Bật mí 3 máy xét nghiệm huyết học tự động phổ biến 2024

Hình ảnh
Chắc hẳn ít người biết rằng máy xét nghiệm huyết học tự động là một thiết bị đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích các thông số trong tế bào máu, từ đó giúp bác sĩ chuẩn đoán chính xác tình trạng của bệnh nhân. Ngày nay bạn có thể dễ dàng thấy chúng ở các phòng khám tư nhân nhằm tiêu chí kiểm tra tổng quát sức khỏe cho người bệnh. Trên thị trường hiện nay có vô vàn các thương hiệu, model sản xuất khác nhau, trong bài viết hôm nay cùng chúng tôi tìm  hiểu về top 3 máy huyết học tự động phổ biến nhất hiện nay nhé! Xem thêm: Vài điều cần biết về hóa chất máy xét nghiệm huyết học Chức năng của máy xét nghiệm huyết học là gì? Phân biệt máy phân tích huyết học 3 thành phần và 5 thành phần bạch cầu Máy phân tích huyết học tự động Nihon Kohden MEK- 6510K Đây là dòng máy có xuất xứ từ Nhật Bản, hiệu năng hoạt động lên tới 60 mẫu/ giờ, với thiết kế thân thiện, nhỏ gọn thích hợp với người sử dụng, dung lượng lưu trữ lớn hoạt động thích hợp trong các phòng khám vừa và nhỏ. Thông số đo c...
Đọc thêm

Chuyên gia hướng dẫn đọc kết quả sinh hóa máu

Hình ảnh
Sau đại dịch Covid - 19, người dân có xu hướng quan tâm nhiều tới các vấn đề sức khỏe. Nhiều người đi khám và được chỉ định thực hiện các loại xét nghiệm khác nhau để đánh giá tổng quát tình trạng sức khỏe. Để trang bị cho bản thân những kiến thức bổ ích, hãy theo dõi bài viết dưới đây của Đất Việt Medical. Bài viết sẽ cung cấp cho bạn thông tin để biết được ý nghĩa các kết quả sinh hóa máu. Tham khảo: Chức năng của máy xét nghiệm huyết học là gì? Các hãng máy xét nghiệm sinh hóa uy tín nhất hiện nay Hãng máy xét nghiệm sinh hóa nào tốt? Xét nghiệm sinh hóa máu là gì? Có ý nghĩa gì? Bên cạnh các xét nghiệm công thức máu và xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm sinh hóa máu là loại xét nghiệm đo hoạt độ hay nồng độ các hóa chất trong cơ thể. Những hóa chất được các cơ quan như gan, tụy, mật, thận, tim,...tiết ra, sau đó chúng được máu vận chuyển trong thành mạch. Thực hiện xét nghiệm sinh hóa chính là xét nghiệm những chất này của cơ thể.  Mỗi cơ quan thường tiết ra những loại hóa chất r...
Đọc thêm